Od czego zależy zdolność kredytowa? 10 czynników
Jeżeli chcesz uzyskać kredyt, będziesz musiał wykazać się odpowiednio wysoką zdolnością kredytową. To, jak wysoka ona będzie wpłynie na końcową kwotę, jaką udzieli Ci bank. Swoją zdolność kredytową można sprawdzić przez darmowe kalkulatory zdolności kredytowej online. Przedstawiamy 10 najważniejszych czynników, od których zależy zdolność kredytowa.
Spis treści
Pod lupę zostanie wzięty szereg elementów, które pozwolą bankowi oszacować potencjalne ryzyko Twojego kredytowania. Jak długo zajmie bankowi badanie zdolności kredytowej zależy od tego, o jaki kredyt i jaką kwotę wnioskujesz. Oczywiście czynnikiem oceny kondycji finansowej klienta będzie również panujący postój gospodarczy związany z epidemią COVID-19. Znaczna część banków zaostrzyła wymagania dla kredytobiorców, a szanse na pozytywne decyzje kredytowe zmalały dla osób z branży wysokiego ryzyka (np. gastronomia i turystyka). Również w przypadku kredytów hipotecznych wkład własny musiał sięgać nawet do 40% wartości nieruchomości.
Na ten moment polityka kredytowa banków staje się coraz łagodniejsza ze względu na prognozowany wzrost gospodarczy. „Zgodnie z przewidywaniami Komisji Europejskiej PKB Polski w 2021 r. osiągnąć ma poziom 4,0% w porównaniu do minus 2,7% w roku poprzednim. Jeszcze lepiej wyglądać ma 2022 r., w którym prognozowany produkt krajowy brutto wynieść ma 5,4%”. Biorąc to pod uwagę, warto dowiedzieć się także jakie mamy szanse na tani kredyt oraz w jaki sposób zwiększyć możliwość uzyskania pozytywnej decyzji banku.
Czym jest zdolność kredytowa?
Zdolnością nazywamy najwyższą możliwą sumę, jaką możemy przeznaczyć na spłatę potencjalnego kredytu. To właśnie dzięki analizie zdolności kredytowej bank jest w stanie ocenić ryzyko związane z udzieleniem Ci zobowiązania. Ocena ryzyka zdolności kredytowej polega na trafnym oszacowaniu, czy będziesz w stanie terminowo i regularnie spłacać raty. Ustawa Prawo Bankowe mówi, że kredytobiorca ma obowiązek dostarczyć kredytodawcy niezbędne żądane dokumenty niezbędne do dokonania prawidłowej oceny kredytowej klienta.
Analiza zdolności kredytowej pozwala wyróżnić nam maksymalną kwotę kredytu, jaką bank jest w stanie bezpiecznie nam udzielić. Każda oferta bankowa różni się wieloma czynnikami, takimi jak wysokość oprocentowania i prowizji oraz konieczność wykupienia ubezpieczenia. Właśnie z tego względu dużo łatwiej i szybciej można uzyskać kredyt konsumpcyjny na niższą kwotę. W parze z nimi idzie również znacznie mniej formalności. Bank dużo dokładniej prześwietli naszą sytuację finansową udzielając nam zobowiązania na wiele lat i na wysoką kwotę.
Dlaczego powinniśmy dbać o zdolność kredytową?
Podstawowym ku temu powodem jest fakt, iż dobra zdolność kredytowa jest przepustką do sfinansowania zakupu mieszkania lub domu. Będąc na bieżąco ze stale rosnącymi cenami nieruchomości i stosunkowo niskim wynagrodzeniem przeciętnego Polaka, nie jest to możliwe aby pozwolić sobie na zakup nieruchomości za pieniądze z własnej kieszeni.
Jak już wspomnieliśmy, analiza zdolności kredytowej daje bankowi możliwość oceny ryzyka związanego z udzieleniem Ci kredytu. Przejrzysta sytuacja finansowa i rzetelna opinia banku będą bezpieczną formą zawierania umowy dla obu stron.
Dodatkowo, analiza zdolności kredytowej jest także wiele mówiącą informacją dla samego wnioskującego o kredyt. Wynik analizy zdolności kredytowej może rzucić światło dzienne na Twoją aktualną sytuację finansowo-ekonomiczną i skłonić Cię do wielu popraw.
Od czego zależy zdolność kredytowa?
Najważniejszym elementem wpływającym na Twoją zdolność kredytową będzie to, ile zarabiasz. Dochody są analizowane na podstawie wysokości, częstotliwości i jakości, co oznacza że regularne wpływy będą potraktowane przez bank jako te bardziej jakościowe, w porównaniu z nieregularnymi wpływami, wynikającymi z umowy o zlecenie/dzieło. Banki podejmują mniejsze ryzyko udzielając kredytów osobom o regularnych wpływach z podpisaną umową o pracę, najlepiej na czas nieokreślony.
Kolejnym ważnym elementem są koszty życia kredytobiorcy. Wliczają się w nie wszystkie wydatki obejmujące utrzymanie gospodarstwa domowego, pojazdu a także aktualnie spłacane kredyty i pożyczki, a nawet raty. Koszty życia są także uzależnione od wielkości gospodarstwa domowego oraz liczby domowników. Również każde dziecko poniżej 18 roku życia ma wpływ na zdolność kredytową. Do tego dochodzi jeszcze wykształcenie, status zawodowy oraz szanse awansu i ryzyko zwolnienia.
Następnym etapem jest upewnienie się, że Twoje finanse pozwalają Ci na regularną spłatę rat. Aby to sprawdzić, Twoje dochody zostaną pomniejszone o wydatki. Pamiętaj, że na zdolność kredytową mają wpływ również wszystkie produkty o charakterze limitowym. Należą do nich między innymi karta kredytowa i debet w rachunku. Niezależnie od tego, czy na moment wnioskowania o kredyt korzystasz z tych limitów – bank i tak potraktuje określony procent dostępnego limitu jako bieżące obciążenie.
Musimy także pamiętać o historii kredytowej w BIK (Biuro Informacji Kredytowej). Bank prześwietlając Twoją historię kredytową sprawdzi także, czy widniejesz w rejestrach dłużników. Bank weryfikując rejestry jest w stanie oszacować, w jaki sposób kredytobiorca podchodził do spłaty wcześniej wziętych kredytów i pożyczek. Kredytobiorcy o wątpliwej rzetelności płatniczej muszą zaakceptować fakt zaostrzenia warunków finansowania, a w skrajnych przypadkach liczyć się z odrzuceniem złożonego wniosku. Możesz na własną rękę samodzielnie pobrać taki raport z BIK. Kosztuje to 39 zł i jest dostępne po zalogowaniu się na stronę www.bik.pl. Masz możliwość dokupienia pakietu za 100 zł, który zawiera:
– 6-krotne sprawdzenie raportu BIK
– alerty BIK (gdy ktoś próbuje wyłudzić Twoje dane i zalogować się na Twoje konto).
Możesz także sprawdzić swoje rejestry BIK bezpłatnie składając wniosek w biurze obsługi klienta, listownie bądź elektronicznie. Niezależnie od sposobu złożenia wniosku okres oczekiwania na kopię danych wynosi około 30 dni. Dokument ten możesz pobrać raz na 6 miesięcy.
Zdolność kredytowa a scoring punktowy BIK
Scoring w BIK to ocena punktowa, co oznacza, że ocena ryzyka spłaty kredytu mieści się w przedziale od 1 do 100 punktów. Wszystkie regularnie spłacane raty będą podwyższać Twój scoring. Analogicznie, każde opóźnienie lub brak spłaty będzie negatywnie wpływać na Twój scoring i go obniży. Nie ma jednak konkretnej pożądanej liczby punktów, która byłaby uniwersalna dla każdego kredytobiorcy. Banki oceniają ryzyko na swoich, indywidualnych zasadach, stąd 65 punktów w jednym banku okaże się wystarczające a w innym klient otrzyma negatywną decyzję kredytową. Wniosek nasuwa się sam – warto zatem dbać o jak najwyższy scoring punktowy BIK.
Jak działa kalkulator zdolności kredytowej?
Jest to jedynie przybliżona ocena swojej sytuacji finansowej i nie zawiera ona indywidualnie zbadanych detali. Te szczegóły mogą jednak okazać się decydujące w przypadku warunków, na jakich bank udzieli Ci finansowania. Tak więc kalkulatory zdolności kredytowej są uproszczone do minimum i pozwalają jedynie na „mniej więcej” oszacowanie zdolności kredytowej bazując na podstawowych danych. Przeprowadzenie kalkulacji jest całkowicie darmowe i nie wymaga załączania jakichkolwiek dokumentów. Symulacje w kalkulatorze zdolności kredytowej można przeprowadzać dla różnych wariantów.
Co wpływa na zdolność kredytową?
Najczęściej na naszą zdolność kredytową mają wpływ następujące czynniki:
– historia kredytowa,
– wysokość dochodów,
– koszty utrzymania (za miesiąc),
– umowa o pracę/zlecenie,
– okres spłaty zobowiązania,
– wiek kredytobiorcy lub najstarszego kredytobiorcy,
– kwota kredytu,
– wysokość wkładu własnego,
– ilość osób w gospodarstwie domowym,
– aktualnie spłacane kredyty, pożyczki i raty.
Co obniża zdolność kredytową?
Najczęściej są to:
– wszystkie niespłacone dotąd zobowiązania,
– wynagrodzenie, na które składa się kilka składników,
– wysokie koszty życia,
– wynagrodzenie w innej walucie,
– zatrudnienie na podstawie np. umowy o dzieło,
– kredyty w obcej walucie,
– limity kredytowe i debetowe na kartach.
Rekomendacje T i jej wpływ na zdolność kredytową
Na ocenę zdolności kredytowej wpływa również tak zwana Rekomendacja T ustanowiona przez Komisję Nadzoru Finansowego w 2010 roku i znowelizowana w roku 2013. Zgodnie z Rekomendacją T banki mają możliwość do elastycznego określania, jak wysoki może być stosunek obciążeń kredytowych do dochodów netto przyszłego kredytobiorcy. Przed nowelizacją zobowiązania kredytowe nie mogły wynosić więcej niż 50% do 65% dochodów netto. Rekomendacja T określa też, kiedy banki mogą wydać decyzję kredytową na podstawie uproszczonej procedury oceny zdolności kredytowej.
Jak mogę zwiększyć zdolność kredytową?
Spłać wcześniej wszystkie swoje zaległe zobowiązania. Zmniejsz limity na kartach kredytowych oraz limity na koncie osobistym. Jeżeli masz taką możliwość, to najlepiej całkowicie z nich zrezygnuj. Po co? Ponieważ bank liczy % od przyznanego limitu jako Twój koszt miesięczny utrzymania! Niezależnie od kwoty aktualnego zadłużenia bank i tak policzy % od całości, a jaki to będzie % to już kwestia indywidualna każdego banku. Zazwyczaj jest to spora różnica – od 2,6% aż do 5% przyznanego limitu na karcie kredytowej/koncie osobistym. Spróbuj znaleźć sobie dodatkowe źródła dochodu. Wiele osób jako swoje bonusowe źródło utrzymania podaje zysk z wynajmu nieruchomości. Zadbaj o to, by całe Twoje wynagrodzenie było przelewane na konto jako miesięczna pensja. Porozmawiaj z pracodawcą o Twoich warunkach zatrudnienia. Najlepiej ocenianą przez banki formą zatrudnienia jest umowa o pracę na czas nieokreślony. W przeciwnym razie, Twoja umowa na czas określony może nie być wliczona do Twojego dochodu, a Twoja zdolność kredytowa znacznie spadnie.
Autor: Kazimierz Janiczek
Zajmuję się analizowaniem codziennych zmian w ofercie produktowej największych instytucji finansowych w Polsce. Jeżeli nie znajdziesz odpowiedzi na nurtujące Cię pytanie, wyślij je tutaj.